Η αναπροσαρμογή θα είναι βίαιη

Ο κύκλος των οικονομικών αναλυτών που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα αποφύγει την δημοσιονομική κατάρρευση περιορίζεται ήδη στους ενδιαφερόμενους Ευρωπαίους ιθύνοντες (Τρισέ, Ρέν κλπ.),που ανησυχούν μήπως η πτώχευση της χώρας συμπαρασύρει το ευρωπαϊκό οικονομικό οικοδόμημα. Οι υπόλοιποι (Αμερικανοί, Βρεταννοί κλπ.),καθώς και οι ανεξάρτητοι αναλυτές, προεξοφλούν πλέον την αποτυχία. Θεωρούν ότι το ελληνικό υφεσιακό σπιράλ, συνοδευόμενο από την ανικανότητα του πολιτικού συστήματος να πατάξει την διαφθορά, να περιστείλει τις δαπάνες, να περιορίσει δραστικά τον κρατικό τομέα και να δρομολογήσει κάποια ανάπτυξη νέου τύπου θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα(μάλλον γρήγορα) σε χρεωκοπία, ελεγχόμενη ή ανεξέλεγκτη. Μάλιστα ορισμένοι προεξοφλούν και βίαιες κοινωνικές συγκρούσεις.
Δύσκολα μπορεί κανείς να φαντασθεί πώς θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίες στο γνωστό αποτυχημένο μοντέλο ανάπτυξης της Μεταπολίτευσης, που βασιζόταν στον τριτογενή τομέα και στο δημόσιο. Ο τριτογενής τομέας ήδη συρρικνούται δραματικά και παράγει πλέον μαζικά στρατιές ανέργων, ενώ το δημόσιο θα αντιμετωπίσει σύντομα την πίεση για απολύσεις και μονίμων δημοσίων υπαλλήλων, με την μέθοδο των αναγκαστικών μετατάξεων, της κατάργησης οργανικών θέσεων και της πρόωρης συνταξιοδότησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι διέξοδοι για το ελληνικό εργατικό δυναμικό είναι οι εξής τρεις:
1.η μετανάστευση
2.η επιστροφή στην αγροτική οικονομία
3.η δημιουργία εξαθλιωμένων μαζών στην Αθήνα και σε μικρότερο βαθμό στις άλλες μεγάλες πόλεις.

1.Η μετανάστευση είναι σήμερα πολύ πιο δυσχερής απ’ ό,τι συνέβαινε τις δεκαετίες του ’50 και του ’60.Τότε τα ισχυρά βιομηχανικά έθνη της Δύσης ανοικοδομούσαν την βιομηχανία τους και χρειάζονταν φθηνό εργατικό δυναμικό. Σήμερα, αντιθέτως, ο δυτικός κόσμος βρίσκεται σε βαθειά ύφεση και η απορροφητικότητά του είναι ελάχιστη. Ένα μικρό μόνον ποσοστό των χιλιάδων Ελλήνων που ήδη αναζητούν εργασία στο εξωτερικό θα επιτυχούν να εγκατασταθούν μόνιμα, με σταθερή εργασία και με άδεια παραμονής, σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα.

2.Η επιστροφή στην αγροτική οικονομία θα συντελεσθεί μαζικά, υπό το φάσμα του λιμού. Άνεργοι, νεόπτωχοι, απολυμένοι, όσοι εξάντλησαν τα αποθεματικά τους και εκποίησαν περιουσιακά στοιχεία, κατανάλωσαν δηλαδή το συσσωρευμένο «λίπος» τους, θα καταφύγουν στην επαρχία ως ύστατο καταφύγιο επιβίωσης. Θα πραγματοποιηθεί δηλαδή η αντίστροφη μέτρηση της κίνησης που συντελέσθηκε την περίοδο 1950-1990,όταν οι πληθυσμοί της επαρχίας συνέρρευσαν στην Αθήνα για να διορισθούν στο δημόσιο ή να εργασθούν στις δυσανάλογα εκτεταμένες υπηρεσίες. Αυτή η κίνηση, εφ’ όσον συνεχίσει να κυβερνά την χώρα το παρόν διεφθαρμένο και ανίκανο πολιτικό σύστημα ,θα συντελεσθεί άναρχα και σπασμωδικά. Οι νεοαστοί θα πρέπει να γίνουν νέο-αγρότες, χωρίς να διαθέτουν -ιδίως οι ηλικίες κάτω των τριανταπέντε- καμμία σχετική εμπειρία, ούτε κάν παράσταση της αγροτικής ζωής, της έννοιας της χειρωνακτικής εργασίας, του μόχθου και της παραγωγής. Το βιοτικό τους επίπεδο θα πέσει δραματικά, θα αναγκασθούν να προσαρμοσθούν σε συνθήκες ζωής και εργασίας αδιανόητες για τα έως σήμερα δεδομένα τους.

3.Όσοι όμως δεν διαθέτουν οικογενειακά αγροτεμάχια, ελιές, χωράφια και κάποιο σπίτι στην επαρχία, άρα δεν μπορούν να μετοικήσουν, θα αναγκασθούν να παραμείνουν στην Αθήνα(στην Θεσσαλονίκη λιγώτερο, διότι διαθέτει άμεση πρόσβαση στην ύπαιθρο).Θα σχηματισθεί έτσι μία στρατιά ανέργων, με ολοένα αυξανόμενες δυσκολίες επιβίωσης, που θα ζούν εκποιώντας τα υπολείμματα της οικογενειακής περιουσίας τους, δάνεια χωρίς προοπτική εξόφλησης ή και καταφεύγοντας σε συσσίτια (αντιλαμβάνεται κανείς την τρομακτική αύξηση της εγκληματικότητας, της επαιτείας, της τοκογλυφίας, της εξαθλίωσης, της ανασφάλειας κλπ.).

Όλα αυτά, που πριν από μόλις μία διετία θα συνιστούσαν ένα εφιαλτικό σενάριο επιστημονικής φαντασίας, σήμερα είναι ήδη πραγματικότητα. Η μαζική μετανάστευση ήδη εκδηλώνεται, αφού σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιευμένες έρευνες το 40% των νέων αναζητά εργασία στο εξωτερικό. Η επιστροφή στην ύπαιθρο έχει ήδη αρχίσει να συντελείται, ακόμη βραδέως, αλλά είναι στο επίκεντρο της συζήτησης στα νοικοκυριά ως ύστατη λύση. Την δημιουργία εξαθλιωμένης μάζας προαναγγέλλουν η εκτόξευση της ανεργίας ,οι μαζικές χρεωκοπίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η δραστική συρρίκνωση του δημοσίου.
Ο τεράστιος κοινωνικός μετασχηματισμός που βρίσκεται μπροστά μας έχει οπωσδήποτε εξυγιαντικό χαρακτήρα. Αυτήν την στιγμή συντελείται ο θάνατος μίας παρασιτικής, υπερκαταναλωτικής κοινωνίας, με την χαμηλότερη παραγωγικότητα στην Ευρώπη, η ευημερία της οποίας βασιζόταν σε δανεικά. Η πτώχευση θα επαναφέρει τον Ελληνικό λαό στην πραγματικότητα. Η οικονομική δομή θα επανεύρει την ισορροπία της(ανεπτυγμένος πρωτογενής τομέας, κάποιος μεταποιητικός δευτερογενής, συρρικνωμένος τριτογενής, περιορισμένο κράτος). Η πτώση του βιοτικού επιπέδου σε επίπεδα της δεκαετίας του ’60 θα επαναφέρει νοοτροπίες και ήθη που θεωρήθηκαν «ξεπερασμένα» από μία κοινωνία που φαντασιώθηκε συλλογικά ότι ζει σε συνθήκες Μανχάτταν. Η ύβρις, ως γνωστόν, φέρνει την νέμεσι, η οποία οδηγεί στην κάθαρσι.
Το πρόβλημα είναι ότι τέτοιοι μείζονες μετασχηματισμοί διεκπεραιώνονται κατά κανόνα μέσα από βίαιες κοινωνικές συγκρούσεις και πολιτική αποσταθεροποίηση. Το σημερινό πολιτικό σύστημα αδυνατεί να οργανώσει, να σχεδιάσει ή έστω να αντιμετωπίσει την μετάβαση από την χρεωκοπημένη Ελλάδα της Μεταπολίτευσης σε κάποιο νέο τύπο κοινωνικού σχηματισμού. Γρήγορα θα απαξιωθεί συλλογικά και το πολιτικό κενό θα διεκδικήσουν δυναμικά τα άκρα. Ήδη η άκρα αριστερά εξαγγέλλει ρητά την «ανατροπή του καπιταλισμού» μέσα στο επερχόμενο κλίμα οικονομικής κατάρρευσης και κοινωνικής αναταραχής. Ασχέτως των (μάλλον ανύπαρκτων)δυνατοτήτων υλοποίησης μίας παρόμοιας πρόθεσης, αυτά όλα είναι ενδεικτικά μιάς νέας εποχής έντασης που επέρχεται.

Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης.
Αντίβαρο
Σημ.axinosp:Κάποιοι ελάχιστοι στην αρχή λέγανε για την επερχόμενη κρίση του 2008 και κανείς δεν τους πίστευε, κάποιοι περισσότεροι άρχισαν να φωνάζουν το 2009 για την κρίση και τους λέγανε παρανοϊκούς , Κασάνδρες και ο Καπιταλισμός θα διορθώσει όπως έκανε κάθε φορά, μάλιστα λέγανε και για ένα Σοβιετικό Οικονομολόγο τον Κοντράγιεφ και μιλούσε για Καπιταλιστικούς χειμώνες που πάντα διαδέχονται μια περίοδο Καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Το φωτιά, φωτιά επιτέλους, το 2010 ξύπνησε από τον λήθαργο της, για να καθησυχάσει το αφηνιασμένο πόπολο, η μπουκωμένη από το χρήμα κρατικοδίαιτη Αριστερά, αφού δύο χρόνια λέγανε για παιχνίδια κερδοσκόπων για ψεύτικη κρίση και ότι άλλη παπαριά έβαζε ο νους του Ανθρώπου,. Πλακώθηκαν στις γνωστές εβδομαδιαίες πορείες και μονοήμερες απεργίες μέτρα που τόσα χρόνια είχαν δουλέψει, σαν καλοί εργατοπατέρες, μέτρα που όχι μόνο δεν έκαναν κάτι αλλά το πρόβλημα της ολικής κατάρρευσης ενός πολιτικού συστήματος και μιας χώρας σαν την Ελλάδα είναι μπροστά στις μούρη μας και αντί να αλλάξουν ταχτική μέχρι την στιγμή που μιλάμε συνεχίζουν ακάθεκτοι την μαλακία τους.
Η κατάρρευση της Ελλάδας όμως δεν είναι αποτέλεσμα του έκλυτου βίου της όπως μας παρουσιάζει με σιγουριά ο κύριος Καθηγητής, μας το έχουν πει και άλλοι πριν από σας αγαπητέ μου, αλλά η ίδια η δομική σύσταση του Παγκόσμιου Καπιταλισμού. Ο Καπιταλισμός και δη ο Αμερικάνικος είναι ένα σύστημα το οποίο αναρριχήθηκε και επικράτησε στον πλανήτη με το πετρέλαιο. Ένα υλικό το οποίο χάρις στο σνομπισμό της πρώην Θαλασσοκράτειρας Βρετανικής αυτοκρατορίας αλλά και της απόστασης των πετρελαιοπηγών της Μοσούλης το 1920 που ανακαλύφθηκαν , κατάφεραν μέσα σε 30 χρόνια οι Βρετανοί να χάσουν τα αυγά και τα πασχάλια μαζί με τις κτήσεις προς όφελος του Αμερικάνικου Καπιταλισμού που εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τα πετρέλαια της Πενσυλβάνιας και του Τέξας αρχικά.
Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι Τραπεζίτες, μπουκώσαν τον πλανήτη με δάνεια και έκαναν τον ελεύθερο αγρότη του 60 μισθωτό μαλάκα από τα τέλη του 70 και μετά για να αγοράζει ότι οι βιομηχανίες τους μπορούσαν να κατασκευάσουν με βάση το πετρέλαιο, από αυτοκίνητα μέχρι οδοντόπαστες.
Όμως αυτό έχει και το αντίτιμο του και έτσι ότι ανεβαίνει κατεβαίνει και από αυτό το νόμο της φύσης που το εξέφρασε παραστατικά ο Ηράκλειτος, βρεθήκαμε να μιλάμε για επιστροφή στη δεκαετία του 60. Φυσικά τότε η χρήση πετρελαίου στην Ελλάδα πλην της πρωτεύουσας ήταν ελάχιστη και αντί των σημερινών αδηφάγων σε πετρέλαιο ΙΧ, είχαμε τα γαϊδούρια, τα άλογα και τα μουλάρια σαν μέσον μετακίνησης, τοπική παραγωγή τροφίμων και χρήση καυσόξυλων για θέρμανση στο τζάκι.
Τώρα η χρήση των υδρογονανθράκων είναι σε κάθε πτυχή της ζωής μας και η αυξανόμενη ζήτηση για μαύρο χρυσό το μόνο που κάνει είναι να μας φέρνει πιο κοντά το τέλος του πετρελαίου και ταυτόχρονα του Καπιταλισμού.
Ο Καθηγητής δεν μιλάει για Peak Oil πως θα μπορούσε να το πει άλλωστε είναι μια κουβέντα "απαγορευμένη" για τα ΜΜΕ, μιλάει ότι η Ελλάδα καταρρέει χωρίς να μας λέει ότι αυτό που έκανε η Ελλάδα το έκανε και η υπόλοιπη Ευρώπη και Αμερική.
Η Ελλάδα και το 60 δεν είχε δευτερογενή τομέα δηλαδή βαριά βιομηχανία αλλά και η Ευρώπη και η Αμερική που είχε τι κατάλαβε για χάρη του καπιταλιστικού κέρδους την έστειλε όλη σούμπιτη στην Κίνα και της έμειναν ο τριτογενής τομέας δηλαδή οι υπηρεσίες.
Δηλαδή σήμερα που μιλάμε η Ελλάδα δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από Ευρώπη και Αμερική σε αντίθεση έχει και κάποια κοιτάσματα πολύτιμου πετρελαίου που οι άλλοι Ευρωπαίοι πλην Αγγλίας και Νορβηγίας (κοιτάσματα της Βόρειας Θάλασσας), δεν διαθέτουν, αλλά και από την άλλοι κινδυνεύουν να πεθάνουν χειμωνιάτικα αν ο Πούτιν κλείσει την στρόφιγγα του Πετρελαίου ή του φυσικού αερίου για θέρμανση.
Για του Ελβετούς δεν το συζητώ αυτοί θα ανοίγουν τις θυρίδες των Τραπεζών και θα πετάνε χαρτονομίσματα σε λίγο στη φωτιά για να ζεσταθούν, δεν μιλάω ότι μπορεί και να ξαναθυμηθούν τις πανάρχαιες συνήθειες της Ανθρωποφαγίας και της τελετουργικής ανθρωποθυσίας , αν θυμηθούμε τον τύπο που βρήκανε τελευταία στις Άλπεις!!
Μακάρι να γυρίσουμε κύριε καθηγητά στις συνθήκες του 60 σαν τρόπο διαβίωσης γιατί τουλάχιστον δεν θα χρειάζεται να δουλεύουμε σαν σκλάβοι για να φάμε και να κρατάμε από το πρωί ως το βράδυ ένα κινητό στο χέρι και να σχολιάζουμε τι είδαμε την προηγούμενη βραδιά στην τηλεόραση.
Ναι θα γυρίσει ο κόσμος στην επαρχία και θα αναζητήσει τις πραγματικές ρίζες του, όχι την παπάτζα που φάγαμε τόσα χρόνια του Νεοελληνικού Φεουδαρχικού Κομματικού Κράτους και Εκκλησίας, αλλά μια νέα κοινωνία πολιτών που θα δουν με σεβασμό αυτή την φορά την φύση που αφού ζητήσουν συγνώμη, από τη γη που εγκατέλειψαν για τις χάντρες και τα καθρεπτάκια του Βιομηχανικού Πετρελαιοκίνητου Καπιταλισμού, θα φτιάξουν ξανά των Ελλήνων τις Κοινότητες !!