Ο χρυσός είναι το υπέρτατο καταφύγιο των καπιταλιστών απέναντι στην παγκόσμια υποτίμηση των νομισμάτων

Μετάφραση άρθρου του Ambrose Evans-Pritchard στη συντηρητική Telegraph:

Ο χρυσός είναι το υπέρτατο καταφύγιο απέναντι στην παγκόσμια υποτίμηση των νομισμάτων

Τα κράτη που αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα της παγκόσμιας οικονομίας είτε κρατούν κάτω τις συναλλαγματικές ισοτιμίες τους με άμεση παρέμβαση, ή υποτιμούν τα νομίσματα τους, σε μια προσπάθεια να μετατοπίσουν τα προβλήματα σε κάποιον άλλο, το καθένα με τις δικές του δικαιολογίες. Τίποτα σαν αυτό δεν το έχει δει ο κόσμος από το 1930. (σ.σ. "ο καθένας για τον εαυτό του", είναι ο λεγόμενος "κανόνας της ζούγκλας", για μια κοινωνία που γυρίζει σε αυτήν ακριβώς την κατάσταση, της ζούγκλας)

«Ζούμε σε έναν απίστευτο κόσμο. Όλοι έχουν μεγάλα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς τους, και πολύ «εύκολο χρήμα», αλλά με κάποιο τρόπο ο κόσμος στο σύνολό του δεν μπορεί να έχει πλήρη εργασία", δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της Fed Paul Volcker στο νέο βιβλίο του Chris Whalen “Inflated: How Money and Debt Built the American Dream”.

"Είναι ένα σοβαρό ζήτημα. Δε μιλάμε πλέον για μία μόνο χώρα που έχει μια μεγάλη κρίση, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο".

Οι ΗΠΑ και η Βρετανία υποτιμούν το νομίσμα τους, για να ανακουφίσουν τον πόνο του χρέους που προκαλεί χρεωκοπίες (σ.σ. σε τράπεζες, και μετά και σε επιχειρήσεις, κτλ), και να αναβιώσουν τις εξαγωγικές βιομηχανίες τους: η Κίνα υποτιμά το νόμισμα της για να μπορέσει να πουλήσει την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της στον υπόλοιπο κόσμο, αν και έχει εμπορικό πλεόνασμα σε σχέση με τις ΗΠΑ $ 20 δισ. (£ 12.6bn) το μήνα. (σ.σ. φτηνότερο νόμισμα = φτηνότεροι μισθοί για τους εργάτες = μικρότερο κόστος για τον εργοδότη - μεγαλύτερα κέρδη για τον εργοδότη = πιο "ανταγωνιστική οικονομία")

Ο Κινέζος πρωθυπουργός Wen Jiabao ομολογεί ότι η ικανότητα της Κίνας για τη διατήρηση της τάξης εξαρτάται από την υποτίμηση του νομίσματος. Μια 20% ανατίμηση θα είναι αφόρητη. «Δεν μπορώ να φανταστώ πόσα κινεζικά εργοστάσια θα πτωχεύσουν, πόσοι πολλοί Κινέζοι εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους», είπε.

Όσο όμως και αν ζητά κατανόηση, τα αίματα στην Ουάσιγκτον βράζουν. Το Κογκρέσο θα ψηφίσει την ερχόμενη εβδομάδα για το νομοσχέδιο «Νομισματικής Μεταρρύθμισης για το Δίκαιο Εμπόριο», που έχει σκοπό να ωθήσει το υπουργείο Εμπορίου να επιβάλλει δασμούς στα κινεζικά εμπορεύματα που θεωρείται ότι τώρα ωφελούνται από ένα υπερβολικά αδύναμο νόμισμα.

Η Ιαπωνία έχει παρέμβει για να σταματήσει το ισχυρό γιεν που οδηγεί τη χώρα στον αποπληθωρισμό, αν και έχει πάρα πολύ μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα. Υπάρχει καχυποψία στο Τόκιο σχετικά με τη αγορά από το Πεκίνο ποσοτήτων-ρεκόρ ιαπωνικού χρέους (ομολόγων), τον Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο, ότι η αγορά αυτή δεν ήταν απόλυτα φιλική, και προορίζεται να εξασφαλίσει στην Κίνα νομισματικό πλεονέκτημα και ίσως να βλάψει τη βιομηχανία της Ιαπωνίας σε μια περίοδο κλιμάκωσης της στρατηγικής των εντάσεων στην περιοχή του Ειρηνικού. (σ.σ. Η Κίνα όντως αγόρασε ομόλογα Ιαπωνίας, ώστε έτσι να ανέβει το γιεν, το ιαπωνικό νόμισμα)

Η Βραζιλία επίσης έκανε επέμβαση στις αγορές την Παρασκευή για να αποδυναμώσει το νόμισμα της. Η Ελβετία το έχει κάνει εδώ και μήνες, συσσωρεύοντας αποθεματικά ίσα με 40% του ΑΕΠ, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανακόψει τη φυγή κεφαλαίων από την Ευρωζώνη. Όπως και οι Κινέζοι και οι Ιάπωνες, έτσι και αυτοί μάχονται για να σταματήσουν τον υπόλοιπο κόσμο να τους πάρει το δομικό τους πλεόνασμα.

Εξαίρεση αποτελεί η Γερμανία, η οποία προστατεύει το πλεόνασμα της ($ 179bn, ή 5.2% του ΑΕΠ) με τη βοήθεια μιας υποτιμημένης συναλλαγματικής ισοτιμίας εντός της ΟΝΕ (σ.σ. το κοινό νόμισμα (ευρώ) είναι πιο πανω από τις δυνατότητες της Ελλα΄δας, είναι όμως πιο κάτω από ότι θα ήταν το μάρκο - έτσι η Γερμανία έχει εμμέσως ένα "υποτιμημένο" νόμισμα). Όμως, το παγκόσμιο παιχνίδι της μετάθεση της ανεργίας πρέπει να τερματιστεί κάπου. Τερματίζει στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία, τα μέρη της Ανατολικής Ευρώπης, και θα ολοκληρωθεί στη Γαλλία και την Ιταλία, πάρα πολύ, τουλάχιστον μέχρι να αντισταθούν οι δημοκρατίες τους.

Δεν είναι μυστήριο γιατί τόσα πολλά κράτη σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να "χτυπήσουν" το ένα το άλλο με νομισματική υποτίμηση. Οι τρεις πυλώνες της παγκόσμιας ζήτησης στο ύψος της πίστωσης «φούσκας» το 2007 ήταν -από άποψη ελλειμμάτων- οι ΗΠΑ ($ 793bn), η Ισπανία ($ 126bn) και το Ηνωμένο Βασίλειο ($ 87bn). Αυτά έχουν συρρικνωθεί σε $ 431 δις, $ 75 δισ., και $ 33 δις, αντίστοιχα, καθώς εμείς οι «αμαρτωλοί» σφίγγουμε το ζωνάρι μας στον απόηχο των φουσκών χρέους .. Οι Βραζιλίες και οι Ινδίες του κόσμου αντικαθιστούν κάπως το μισό αυτό «χαμένο» τρις, αλλά όχι όλο.

Το πλεόνασμα των κρατών της Ανατολικής Ασίας φαίνεται διαρθρωτικά ανίκανο να αντισταθμίσει τη λιτότητα στη Δύση, είτε λόγω της κομφουκιανής ηθικής αποταμίευσης, ή τις συνήθειες των μερκαντιλιστικών πρακτικών (υποτιμούμε δηλαδή ώστε να εξάγουμε, να εξάγουμε, να εξάγουμε μέχρι τέλους), ή ακόμη στην περίπτωση της Κίνας, από την έλλειψη κράτους πρόνοιας (σ.σ. εννοεί ότι αν υπήρχε "κράτος πρόνοιας" στην Κίνα, ο κόσμος θα είχε κάποια επιδόματα, κτλ που θα ανέβαζαν κάπως την εσωτερική κατανάλωση εκεί). Τα μοντέλα εξαγωγής τους εξαρτώνται από την προθυμία των αγγλο-PIGS να πτωχεύσουν. (σ.σ. αν δηλαδή συνεχίζουν να εξάγουν, θαπρέπει τα κράτη της δύσης να πτωχεύσουν, γιατί αλλιώς, αν δεν καταναλώσουν, θα μείνουν απούλητα όλα τα εμπορεύματα των Ασιατών)

Έτσι έχουμε έναν κόσμο όπως στις αρχές του 1930, όπου τα κράτη με πλεονάζον χρήμα το αποθηκεύουν, αντί να το ανακυκλώνουν. Μια λύση στη Μεγάλη Ύφεση ήταν για κάθε χώρα με έλλειμμα να υποτιμήσει το νόμισμα της, και να βγουν από την «παγίδα» (που τότε επιβαλλόταν από τον «κανόνα του χρυσού», που δεν άφηνε τις χώρες να υποτιμήσουν). Αυτό έφερε αποπληθωρισμό στις πλεονασματικές χώρες - Γαλλία και ΗΠΑ από το 1929-1931 - αναγκάζοντας τες να υποτιμήσουν και αυτές.

Μια παραλλαγή αυτής της κατάστασης μπορεί να συμβεί τώρα. Αν η Κίνα εξακολουθεί να κρατά υποτιμημένο το νόμισμά της, η χώρα θα εισάγει πλεονάζουσα ρευστότητα των ΗΠΑ (δολάρια από το πουθενά δηλαδή), θα «υπερθερμανθεί», και θα χάσει την ανταγωνιστικότητά μισθών. Αυτή είναι η θεραπεία, εάν όλα τα άλλα άλλος αποτύχουν, και πιστεύω ότι ήδη έχει αρχίσει. (σ.σ. Εδώ μάλλον κάνει λάθος - η Κίνα μπορεί να πάρει τα δολάρια και να αγοράσει χρυσό, γη, υποδομές, κτλ, εκτός από το να δώσει και αυξήσεις στους μισθούς (που όντως γίνεται και αυτό βέβαια))

Η τελευταία ανακοίνωση της Fed είναι αξιοσημείωτη. Προσθέτει ένα νέο δόγμα, ότι μια νέα εκτύπωση χρήματος από το πουθενά - ή QE2 - θα χρησιμοποιηθεί για να σταματήσει τυχόν πτώση του πληθωρισμού χαμηλότερα από 1.5%. Σίγουρα η Fed δεν έχει γίνει τόσο απερίσκεπτη ώστε να αποσκοπεί πραγματικά στη χρήση μέτρων έκτακτης ανάγκης για τη δημιουργία πληθωρισμού, και όχι την πρόληψη αποπληθωρισμού; Αυτό πρέπει να είναι μια δικαιολογία. Ο πραγματικός σκοπός του Ben Bernanke - όπως ο ίδιος είχε δηλώσει στην ομιλία του το Νοεμβρίου του 2002 για τον αποπληθωρισμό - είναι η αποδυνάμωση του δολαρίου.

Αν ναι, πέτυχε. Το ελβετικό φράγκο κατέβηκε κάτω από την ισοτιμία με το δολάριο την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι επενδυτές «πήραν το μήνυμα» Αλλά η Ελβετία είναι υπερτιμημένη ως καταφύγιο. Το φράγκο δεν μπορεί να ανατιμηθεί πολύ περισσότερο χωρίς να αποσταθεροποιήσει την Ελβετία την ίδια.

Ο χρυσός δεν έχει τέτοια όρια. Έφτασε τα 1300 δολάρια ανά ουγγιά την περασμένη εβδομάδα, και εξακολουθεί να είναι αρκετά μακρυά των $ 2,200-2,400 ανά ουγγιά που είχε φτάσει στα τέλη της Μεσαιωνικής εποχής του 14ου και 15ου αιώνα.

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο χρυσός έχει κάποια συγκεκριμένη «εσωτερική αξία». Αποτελεί αντικείμενο της προσφοράς και της ζήτησης, όπως όλα τα άλλα.(σ.σ. αυτό και αν είναι ψέμα: Αν πχ υπάρχει μεγάλη ζήτηση για ένα συγκεκριμένο μοντέλο παπουτσιού, η εταιρεία που το φτιάχνει μπορεί να φτιάξει πρακτικά άπειρα τέτοια παπούτσια. Αντίθετα, αν υπάρξει μεγάλη ζήτηση για χρυσό, τι θα κάνεις? Πόσο μπορείς να αυξήσεις την εξόρυξη του? Ο χρυσός είναι σπάνιος) Η αξία του συνετρίβη μετά τις ανακαλύψεις του χρυσού της Ισπανίας στο Νέο Κόσμο, και υποχώρησε περαιτέρω μετά την ανακάλυψη χρυσού στην Αυστραλία και τη Νότιο Αφρική. Έχασε τελικά 90% της αξίας της – και έπιασε πάτο πριν από μια δεκαετία, όταν οι κεντρικές τράπεζες υπέκυψαν στην ύβρη του Fiat χρήματος και άρχισαν να πωλούν τα αποθέματα χρυσού και αργύρου τους. Ο χρυσός χτύπησε πάτο χιλιετίας την ημέρα που ο Γκόρντον Μπράουν έβαλε σε πλειστηριασμό την πρώτη δόση του χρυσού της Βρετανίας. Έχει αυξηθεί πέντε φορές από τότε.

Έχουμε μια νέα παγκόσμια τάξη, όπου η Κίνα και η Ινδία αγοράζουν χρυσό σε κάθε πτώση του, όπου η Δύση αντιμετωπίζει κρίση γήρανσης, και όπου τα κυρίαρχα κράτη των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, και των περισσότερων χωρών της Δυτικής Ευρώπης έχουν δημόσιο χρέος κοντά ή πέρα από το σημείο της μη επιστροφής.

Οι διαχειριστές των τεσσάρων αποθεματικών νομισμάτων παίζουν «γρήγορα και χαλαρά»: η Fed υποτιμά μαζικά το δολάριο- Η Τράπεζα της Αγγλίας υποτιμά μαζικά στερλίνα- Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αγοράζει τα ομόλογα των οφειλετών της ΟΝΕ ώστε να αποφύγει χρεωκοπίες, κάτι που ορκίστηκε ποτέ να μην κάνει μόλις μήνες πριν- και η Τράπεζα της Ιαπωνίας έχει μόλις πραγματοποιήσει παρέμβαση (υποτίμηση) ύψους ¥ 2000000000000.

Φυσικά, ο χρυσός μπορεί να πάει υψηλότερα…
----

Και ένα ακόμα λινκ, από άρθρο των Financial Times, που διαπιστώνουν ότι η τάση των Κεντρικών Τραπεζών να πωλούν χρυσό έχει αντιστραφεί: Κάποτε, θα μπορούσαν πχ να πουλήσουν το σταθερό χρυσό (μηδενικό κέρδος), και να πάρουν νόμισμα, το οποίο μετά το δάνειζαν σε ένα κράτος, ώστε αυτό να έχει καπιταλιστική ανάπτυξη, και οι τράπεζες εισέπρατταν τόκους (με μεγάλο και άκοπο κέρδος).

Αν όμως τα κράτη δεν έχουν πλέον καπιταλιστική ανάπτυξη, και δεν μπορούν να πληρώσουν τόκους, τότε και οι τράπεζες προτιμούν να μην επενδύσουν το κεφάλαιο τους, αλλά να το φυλάξουν για αργότερα - και ποιος καλύτερος τρόπος φύλαξης από το χρυσό, που είναι σταθερός (μη κέρδος - αλλά και μη χασούρα)?

Τέλος δείτε και αυτό:

The Shoeshine Boy (σ.σ. το συγκεκριμένο άρθρο είναι από το blog "FOFOA"), το οποίο δεν είναι αριστερό, έχει όμως βάθος στην ανάλυση του, και προβλέπει την κατάρρευση του νομισματικού συστήματος του Μπρέτον Γούντς και την επιστροφή του χρυσού. Αξίζει να διαβαστεί το blog, αλλά και τα λεγόμενα (από το 1997 μάλιστα!) ενός τραπεζίτη που είχε προβλέψει την κρίση σε ένα σύνδεσμο που δίνει το blog (εναλλακτικά δείτε τον σύνδεσμο εδώ). Όλα βέβαια είναι ιδωμένα μέσα από τα μάτια ενός τραπεζίτη, αλλά πάντως έχουν διαύγεια...
Βαθύ Κόκκινο
Σημ.axinosp:Κατά αρχή ένα μπράβο στους μεταφραστές. ήθελα να το μεταφράσω εγώ αλλά η δευτεριάτικη βαρεμάρα με απέτρεψε. Το ράλι χρυσού μόλις άρχισε αν και η χειραγώγηση με κύριους υπεύθυνους FED-EKT είναι πασιφανής. Σε προηγούμενη ανάρτηση ο Τσάπμαν μιλάει για τιμή χρυσού στα 2.400 δολάρια