Και ο Συνήγορος του Πολίτη στην Επιχειρηματολογία Κατά του Τέλους Ακινήτων Μέσω της ΔΕΗ

Η ΔΕΗ δεν μπορεί να συμπεριλάβει στους λογαριασμούς της άλλες χρεώσεις, πέραν αυτών που αφορούν στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και μάλιστα υπό την απειλή της διακοπής της ηλεκτροδότησης. Αυτό έκρινε ο Συνήγορος του Πολίτη με απόφαση του, το 2001, που υποχρέωσε τη ΔΕΗ να αποσύρει χρέωση οφειλής προς αυτήν, για άλλη αιτία, στο λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, το ο οποίο υποχρεώθηκε να καταβάλει στη δημόσια επιχείρηση το ποσό των 706.036 δρχ. (δεν υπήρχε τότε ευρώ), ύστερα από τελεσίδικη δικαστική απόφαση.

Η απόφαση αυτή προστίθεται στην επιχειρηματολογία για τη μη νομιμοποίηση της επιχειρούμενης είσπραξης τέλους ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Επιχειρηματολογία που ενισχύεται πρωτίστως από την απόφαση 1934/1998 της Ολομέλειας του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων, 1, παρ. 3 και 26, παρ. 2 του Συντάγματος η οποιαδήποτε ανάθεση άσκησης δημόσιας εξουσίας σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Η είσπραξη φόρων και η επιβολή διοικητικών κυρώσεων λόγω της άρνησης πληρωμής φόρων αποτελούν στοιχεία άσκησης δημόσιας εξουσίας, η οποία, σύμφωνα με το ΣτΕ, προέρχεται μόνον από το δημόσιο και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Πέρα από την απόφαση του ΣτΕ έχει ενδιαφέρον και η γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη, την οποία φέρνει στο φως το energia. Απόφαση, μάλιστα, που είχε γίνει πλήρως αποδεκτή τότε από τη ΔΕΗ. Πιο συγκεκριμένα, Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου είχε αρνηθεί να πληρώσει στη ΔΕΗ την οφειλή που επιδικάσθηκε από το δικαστήριο για άλλη αιτία, πλην της κατανάλωσης ρεύματος, με το αιτιολογικό ότι είχε παραγραφεί εν επιδικία (είχε επιδοθεί τρία χρόνια μετά την έκδοση της απόφασης). Η ΔΕΗ, τότε, αντί να επιδώσει επιταγή προς εκτέλεση, έστειλε εξώδικο στο ΝΠΙΔ, με το οποίο το πληροφορούσε ότι θα βάλει τη συγκεκριμένη οφειλή στο λογαριασμό του ρεύματος του γραφείου του και αν δεν εξοφλούνταν θα του έκοβε το ρεύμα. Το ΝΠΙΔ προσέφυγε στο Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος στηριζόμενος στον Αστικό Κώδικα (άρθρα 173 και 200) έκρινε ότι «η υποχρέωση που πηγάζει από άλλη αιτία εντάσσεται μόνο στις ενοχικές υποχρεώσεις που προέρχονται από τη συμβατική σχέση της ΔΕΗ με τους καταναλωτές της. Κατά συνέπεια, ως «οποιαδήποτε αιτία» δεν νοούνται υποχρεώσεις του αντισυμβαλλομένου της ΔΕΗ που προέρχονται από σχέση διάφορη εκείνης της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος» Επιπλέον, ο Συνήγορος έκρινε ότι «ο εν λόγω συμβατικός όρος, ο οποίος ως γενικός όρος συναλλαγών περιεχόμενος σε σύμβαση προσχώρησης είναι πιθανότατα άκυρος, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να καταργεί διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, όπως αυτές που περιέχονται στο κεφάλαιο για την αναγκαστική εκτέλεση του ΚπολΔ». Έτσι, ο Συνήγορος του Πολίτη υποχρέωσε τη ΔΕΗ να μην ενσωματώσει στο λογαριασμό του ρεύματος την οφειλή του ΝΠΙΔ, πράγμα που έγινε.

Σε κάθε περίπτωση το όλο θέμα παραμένει ανοικτό δεδομένου ότι αναμένεται και η γνωμοδότηση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής για τη νομολογία του Βενιζέλου, η οποία στο παρελθόν έχει θέσει όρια για ανάλογες περιπτώσεις. Όπως, για παράδειγμα, έκρινε αντισυνταγματική την άσκηση πράξεων χορήγησης ασύλου από ιδιωτικές επιχειρήσεις, ενώ για τον ίδιο λόγο εξαιρέθηκαν από τις Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) οι συμπράξεις που αφορούν στην εθνική άμυνα, τη δικαιοσύνη, την αστυνομία, κλπ.

Επιφυλάξεις, εξάλλου, εκφράζονται και για την ανταποδοτικότητα του ειδικού τέλους ακινήτων, προκειμένου να μπορεί να συμπεριληφθεί νόμιμα στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού. Για να είναι ανταποδοτικά τα τέλη θα πρέπει, να αποτελούν αντάλλαγμα μιας ειδικής παροχής που προσφέρεται αποκλειστικά σε αυτούς που επιβαρύνονται με αυτά και το ύψος τους να είναι ανάλογο προς το ύψος της αντιπαροχής της οποίας μπορεί να κάνει χρήση ο πελάτης.

Ενέργεια