In fraudem legis

Του ΚΩΣΤΑ Ε. ΜΠΕΗ
Η λατινική έκφραση in fraudem legis προσδιορίζει τη νομιμοφανή ενέργεια που επιχειρείται προς καταστρατήγηση των επιταγών του δικαίου,1 κάτι το οποίο απαγορεύεται από το άρθρο 25 § 3 του Συντάγματος.
Πρόκειται για την περίπτωση της κακόπιστης (unfair) επιδίωξης στόχου, που είναι ξένος προς τον σκοπό του σχετικού ρυθμιστικού νόμου.2 Μ' αυτή τη βαρειά μομφή, τρεις διαπρεπείς συνάδελφοι του Συνταγματικού Δικαίου, ο Γ. Κασιμάτης, ο Δ. Τσάτσος και ο Κ. Χρυσόγονος, αποδοκίμασαν τη διακηρυγμένη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης να προκαλέσει πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον προσεχή Μάρτιο, με το να εμποδίσει τον σχηματισμό της απαιτούμενης αυξημένης πλειοψηφίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την υπάρχουσα Βουλή. Είναι αλήθεια ότι το Σύνταγμα παρέχει όντως αυτή την ευχέρεια στην αντιπολίτευση, να σύρει τον πρωθυπουργό σε εκλογική αναμέτρηση - ένα προνόμιο που, διαφορετικά, ανήκει αποκλειστικώς (και κακώς) σ' εκείνον. Μ' αυτή την παραδοχή, δεν θα υπήρχε περιθώριο εναντίωσης, αν ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν θα είχε προχωρήσει σ' ένα περαιτέρω τολμηρό βήμα, καθώς διακήρυξε ότι ναι μεν θα καταψηφιστεί η πρόταση για ανανέωση της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας, όμως αυτή η αποδοκιμασία της υποψηφιότητάς του θα είναι μόνο προσωρινή. Μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών, ασμένως θα υπερψηφίσει και το ΠΑΣΟΚ την υποψηφιότητα που προεκλογικώς είχε αποδοκιμάσει!

Το άρθρο 32 § 4 του Συντάγματος, αναφορικά με την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, προβλέπει τη διεξαγωγή τριών διαδοχικών ψηφοφοριών, με στόχο την επίτευξη αυξημένης πλειοψηφίας των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών. Ορίζει δε ότι «αν δεν επιτευχθεί η απαιτούμενη αυξημένη πλειοψηφία ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία, η Βουλή διαλύεται και προκηρύσσεται εκλογή για ανάδειξη νέας». Για κάθε καλόπιστο αναγνώστη το νόημα αυτής της ρύθμισης δεν είναι σκοτεινό. Θέλει να στηρίξει το γόητρο του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, που έχει ήδη τραυματιστεί από τις τρεις άγονες προεκλογικές ψηφοφορίες. Και έτσι αρκείται σε απλή πλειοψηφία της νέας Βουλής, ύστερα από μια νωπή εντολή του εκλογικού σώματος, το οποίο ήδη, κατ' αποτέλεσμα, καλείται να δώσει και τη δική του συγκατάθεση στην τελική επιλογή του νέου Προέδρου. Οι βουλευτικές εκλογές, λοιπόν, κατά το άρθρο 32 § 4 του Συντάγματος, δεν έχουν άλλον έλλογο στόχο, παρ' αποκλειστικώς και μόνο να προσδώσουν κύρος στον ήδη εκλεγόμενο νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος είχε αποδοκιμαστεί από την απαιτούμενη αυξημένη πλειοψηφία της προηγούμενης βουλευτικής περιόδου. Αλλ' ακριβώς αυτή η περιπέτεια των τριών άγονων ψηφοφοριών ενώπιον της υπάρχουσας Βουλής ενδέχεται να περιαγάγει σε δοκιμασία τον αυτοσεβασμό του ίδιου του Προέδρου, κατά πόσον δηλαδή θα είναι διατεθειμένος να αφήσει να εμπλακούν το προσωπικό του γόητρο και το κύρος του θεσμού σε πολιτικές μηχανορραφίες, ξένες στον οφειλόμενο σεβασμό προς τη συνταγματική διαδικασία επανεκλογής του.

Θ'αναρωτηθεί ίσως ο καλοπροαίρετος αναγνώστης: Καλά, ακόμη και συ προσέρχεσαι τώρα, ως αυτόκλητος συνήγορος εκείνων που, πριν από δύο μήνες, μεθόδευσαν τη διατεταγμένη απουσία των κυβερνητικών βουλευτών κατά τις σχετικές ψηφοφορίες, και έτσι αμνήστευσαν τα τρωκτικά, τα οποία ατύχησε να έχει η χώρα ως μέλη υπουργικών συμβουλίων; Λοιπόν, απαντώντας, θα θυμίσω ότι, σ' αυτήν εδώ την ίδια στήλη, πριν από δύο περίπου εβδομάδες, δημοσιεύθηκε μια συνταρακτική καταγγελία ενός από τους πιο ευπρεπείς και έγκυρους δημοσιογράφους μας, του Βίκτωρα Νέτα: ότι δηλαδή, την εποχή της οικουμενικής κυβέρνησης Ζολώτα, το υπουργικό συμβούλιο είχε αποφασίσει να κηρύξει άγονο έναν εκκρεμή δημόσιο διεθνή διαγωνισμό για προμήθεια τηλεπικοινωνιακών εγκαταστάσεων, όμως αυτή την κυβερνητική απόφαση από κοινού είχαν ανατρέψει οι κατονομαζόμενοι αρχηγοί των τριών τότε συνεργαζόμενων κομμάτων, αφού στο μεταξύ είχαν εισπράξει πέντε δισεκατομμύρια δραχμές από την προμηθεύτρια εταιρεία για... τις ανάγκες των κομμάτων τους! Ματαίως περίμενα μια έντονη διάψευση. Η καταγγελία πέρασε σαν ελαφρό χάδι πάνω σε αναίσθητα κέρατα βοδιού. Ομως, σ' αυτό το σημείο, φίλε αναγνώστη, που με τιμάς με την προσοχή σου και με τον δικό σου προβληματισμό και καημό, οφείλω να σου εξομολογηθώ ότι, για πρώτη φορά στα 34 χρόνια θητείας μου σε τούτη τη φιλόξενη στήλη, δεν άντεξα και αυτολογοκρίθηκα, αναθεωρώντας την άμεση συνέχεια αυτής εδώ της παραγράφου, πάνω από πέντε φορές, καθώς αντίκριζα τα δάκρυα αγαπημένων προσώπων, που αρνούνται να δεχτούν ως αμετάκλητο τον ξεπεσμό, στον οποίο έχει κατρακυλήσει ο κορμός τόσο του πολιτικού κόσμου όσο και των ενθουσιωδών οπαδών τους, με τα χαζοχαρούμενα σημαιάκια τους και τις άναρθρες κραυγές. Κι αυτά, ενώ η χώρα μας έχει εξαντλήσει όλα τα περιθώρια εξωτερικού δανεισμού, με άδηλο το σκοτεινό μέλλον της.

Ασφαλώς, υπάρχουν και εξαιρέσεις έντιμων πολιτικών, με καθαρό νου και ζήλο προσφοράς, ανέγγιχτων από το πάθος για προσωπικό αθέμιτο πλουτισμό. Πολιτικοί που, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανέλαβαν την ευθύνη της διακυβέρνησης του τόπου, είχαν επίγνωση του ότι σε αναξιόπιστους οπαδούς και διαβρωμένους συνεργάτες θα έπρεπε να στηρίξουν την προσπάθειά τους. Μ' επίγνωση λοιπόν του ότι λίγα μπορούσαν να προσφέρουν, που να έχουν προοπτική διάρκειας στον χρόνο, ο ένας πάσχισε και πέτυχε να βγάλει τη χώρα από την αποκλειστική επικυριαρχία της υπερατλαντικής υπερδύναμης, με τη σωτήρια ένταξή μας στην ΕΟΚ, παρά τις απερίσκεπτες φωνασκίες για την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, ως το ίδιο συνδικάτο! Ο άλλος έβγαλε τη χώρα από την εξάρτηση του δολαρίου και πέτυχε την ένταξή της στο ευρωσύστημα, έβαλε την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Ενωση, γέμισε τη χώρα με έργα (το μετρό, το αεροδρόμιο, την Αττική οδό, τη ζεύξη του Ρίου, την υποθαλάσσια ζεύξη του Ακτίου και άλλα πολλά). Ομως ο κυρίαρχος λαός, με τις δικές του ιδιοτελείς αξιώσεις, προτιμούσε εκείνους που τον αποκοίμιζαν με συνεχή εξωτερικό δανεισμό, τον οποίο ούτε τα εγγόνια μας δεν θα είναι σε θέση κάποτε να ξεπληρώσουν. Αυτή είναι η αληθινή εικόνα της ελληνικής Δημοκρατίας, κατά την εορταζόμενη τώρα τριακοστή πέμπτη επέτειό της. Εικόνα, που θυμίζει τον πικρό καημό του Χρυσοστόμου: «ερημία πολλή πανταχού (...) και ερείπια».3 Οπου και να στρέψεις το βλέμμα του νου σου, αντικρίζεις τη σύγχρονη πολιτική αθλιότητα, «ως αλώπεκες εν ερειπίοις».4

1. Βλ. Απ. Γεωργιάδη, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 3η έκδ. § 35 αρ. 6 σελ. 460.

2. Πρβλ. Κ. Μπέη, Ανθρωποι που περνούν δίπλα μας - Μυθιστόρημα, Αθήνα, 1991 σελ. 88.

3. Ιωάννης Χρυσόστομος, Εις τον ψαλμόν, 55.348.17.

4. Θεοδώρητος, Ερμηνεία της προφητείας του Θείου Ιεζεκιήλ, 81.913.1
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=68003
Σημ.axinosp:Λαμόγια !!