Αύξηση του αγροτικού πληθυσμού, κατά 8% παρουσιάζεται, μετά από πολλά χρόνια, το 2010, καθώς η κρίση φαίνεται πως σπρώχνει τους Έλληνες, κυρίως τους νέους προς τις παραδοσιακές δουλειές, με εξελιγμένα όμως όπλα, όπως είναι η βιολογικές καλλιέργειες.
Στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν, δεν είναι λίγοι αυτοί που τον προηγούμενο χρόνο, γύρισαν σελίδα και επέστρεψαν στις ρίζες τους… Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Αρχή, μέσα στο 2010 οι αγρότες αυξήθηκαν κατά 8%.
Μάλιστα, εκπρόσωποι των συνεταιριστικών οργανώσεων επισημαίνουν πως δεν πρόκειται για ετεροεπαγγελματίες που ακόμη και για ασφαλιστικούς λόγους, θυμήθηκαν ότι έχουν κάποια χωράφια τα οποία μπορούν να καλλιεργήσουν, αλλά για ανθρώπους, κυρίως νέους που επέστρεψαν στον τόπο καταγωγής τους και εντάχθηκαν στο επάγγελμα κι εγγράφηκαν στους συνεταιρισμούς. Σε απόλυτους αριθμούς, υπολογίζεται πως όσοι ασκούν το αγροτικό επάγγελμα αυξήθηκαν κατά περίπου 60.000. Η αύξηση αυτή αφορά κυρίως σε νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, όμως υπάρχουν και μεγαλύτερης ηλικίας άτομα που επιλέγουν το επάγγελμα του αγρότη, ως απάντηση στην ανεργία. Η δεύτερη αυτή κατηγορία αφορά κυρίως σε πρώην εργαζόμενους κλάδων όπως ο κατασκευαστικός ή ο τουριστικός.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η τάση ξεκίνησε ανοδικά το 2008 και ότι το 2010, καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση. Επισημαίνουν δε πως η συμβολή του πρωτογενούς τομέα, ειδικά σε συγκεκριμένες περιφέρειες της χώρας, είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας, όπως για παράδειγμα η Κεντρική Μακεδονία (20,3%), η Θεσσαλία (11,9% και η Δυτική Ελλάδα (11,2%).
Εμφανής, αν και με μειωμένο ρυθμό αύξησης το τελευταίο 12μηνο, είναι η στροφή στις βιολογικές καλλιέργειες. Βάσει των πρόσφατων στοιχείων της Ε.Ε. ο αριθμός των καλλιεργητών που απασχολούνται στη χώρα μας με τη βιολογική γεωργία 5πλασιάστηκε την περίοδο 2000-2008. Συγκεκριμένα, από 5.343 βιοκαλλιεργητές το 2000, οι απασχολούμενοι αγρότες στη βιολογική γεωργία έφθασαν τα 24.057 άτομα, το 2008. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μικρή κάμψη, καθώς πέραν της οικονομικής κρίσης και κατά συνέπεια της μειωμένης κατανάλωσης, από το 2006 και μετά δεν «τρέχει» κανένα πρόγραμμα ενίσχυσης της βιολογικής παραγωγής.
Το πρωί δάσκαλοι και το απόγευμα αγρότες!
Με την ελληνική οικονομία να συμπληρώνει σε λίγες μέρες ένα χρόνο στο γύψο του Μνημονίου, το σύνολο των οικονομικών δεικτών παρουσιάζει αρνητικό πρόσημο. Η ύφεση το 2010 έφτασε το 4,5% (από το μακρινό και τραγικό για τον ελληνισμό 1974 έχει να καταγραφεί τέτοιο ποσοστό), η ανεργία, η επίσημα καταγεγραμμένη, ανήλθε στο 14,2%, ενώ οι προβλέψεις για το 2011 είναι ότι θα κυμανθεί από 16,2% (Τράπεζα της Ελλάδος) έως 22% (Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ). Σε μια σειρά επαγγελματικούς κλάδους, όπως εκείνοι των κατασκευών και της μεταποίησης, οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν 12% και 9%, αντιστοίχως. Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό υπάρχει ένας τομέας της οικονομίας που όχι μόνο αντιστέκεται, αλλά και αναπτύσσεται, μετά από πολλές δεκαετίες: ο αγροτικός.
Τη μεγαλύτερη αύξηση απασχόλησης παρουσιάζουν περιφέρειες όπως η Κρήτη (24,1%), το Νότιο Αιγαίο (21,8%), η Θεσσαλία (17,5%), η Αττική (14,2%), αλλά και οι υπόλοιπες, εκτός της Πελοποννήσου και των Ιονίων Νήσων, καταγράφουν σημαντική άνοδο. Ως προς την ηλικία των νέων αγροτών, η αύξηση στη νεότερη ηλικιακή κατηγορία (15-44) είναι μικρή στο σύνολο, αλλά εντυπωσιακά ποσοστά εντοπίζονται στις περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (55%) και στην Κρήτη (31%), δηλαδή σε κατεξοχήν περιοχές που ο τουριστικός και κατασκευαστικός κλάδος κυριαρχούσε τα προηγούμενα χρόνια. Η κάμψη που παρατηρείται σε αυτούς τους κλάδους ωθεί τους νέους να γίνουν αγρότες. Η σημαντική άνοδος είναι στη μεσαία ηλικιακή ομάδα των 45-64, όπου υπάρχει αύξηση σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και σε πέντε ξεπερνά το 20%. Γι’ αυτή την κατηγορία νέων αγροτών ισχύει ότι πολλοί μεταπήδησαν στον αγροτικό τομέα λόγω της ανεργίας που πλήττει τις κατασκευές, τη μεταποίηση, την κρίση στο εμπόριο κ.ά.
Κάποια άλλα στοιχεία άξια αναφοράς είναι ότι σημαντική αύξηση θέσεων εργασίας καταγράφεται και στον κλάδο των υποστηρικτικών υπηρεσιών (γεωπόνοι, υπάλληλοι συνεταιρισμών κ.ά.) προς τους αγρότες, που σημαίνει ότι αρχίζει να δημιουργείται ένα υποστηρικτικό πλέγμα, που σαφώς θα βοηθήσει τα επόμενα κύματα νέων αγροτών. Να πούμε ότι, ενώ οι νέοι αγρότες που εργάζονται ως μισθωτοί αυξήθηκαν στην τριετία κατά 40%, η κυρίαρχη κατηγορία αγροτών, παραμένει, με τεράστια διαφορά από τις υπόλοιπες, αυτή των αυτοαπασχολούμενων αγροτών που αποτελούν το 60% του αγροτικού κόσμου.
Η αύξηση του αγροτών είναι η πρώτη θετική ένδειξη ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση με δημιουργικό τρόπο. Φυσικά, τα πράγματα για τον αγροτικό κόσμο παραμένουν δύσκολα. Για παράδειγμα, η συμμετοχή του στο ΑΕΠ είναι μόλις 3,5%, ενώ απασχολεί το 12,5% του ενεργού πληθυσμού. Η ψαλίδα τιμών μεταξύ παραγωγού – καταναλωτή τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, αυξήθηκε περισσότερο, αφού οι κερδοσκόποι μεσάζοντες, επικαλούμενοι την κρίση, αγοράζουν τα προϊόντα από τους αγρότες φθηνότερα, τα μεταπωλούν όμως στον καταναλωτή ακριβότερα. Ας δούμε το άνοιγμα της ψαλίδας σε κάποια βασικά είδη: Στο χωριάτικο ψωμί, το άνοιγμα τιμών ανάμεσα στην τιμή του σταριού και το ψωμί τον Δεκέμβριο του ’10 έφτασε το 1543% από 891% τον Νοέμβριο του ’08, στα μακαρόνια σε 764% από 513%, στο ρύζι σε 658% από 324% και στα λάχανα 536% από 267%. Σε αυτό το σημείο, δηλαδή στο να φτάνουν τα αγροτικά προϊόντα στον καταναλωτή σε χαμηλότερη τιμή, ο αγρότης να τα πουλά σε καλύτερη τιμή και να περιοριστούν οι μεσάζοντες, έχουν πολλά ακόμη να γίνουν. Το θετικό είναι ότι μια μικρή κίνηση αναβίωσης των συνεταιρισμών υπάρχει σε ορισμένες περιοχές και, όπου αυτό γίνεται, βοηθιούνται οι νέοι αγρότες που εγκαθίστανται, ενώ ελπιδοφόρο είναι ότι αρχίζει να αναπτύσσεται και το ηλεκτρονικό εμπόριο μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου