Τους βασικούς άξονες του υπό κατάρτιση νομοσχεδίου για τα ναρκωτικά παρουσίασε την Τρίτη στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μιλτιάδης Παπαϊωάννου. Για πρώτη φορά προβλέπεται αποποινικοποίηση της χρήσης για κάποιες περιπτώσεις και εξορθολογίζονται οι προβλεπόμενες ποινές για άλλες.Στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται:
Η πλήρης αποποινικοποίηση -και μάλιστα για πρώτη φορά- της χρήσης ναρκωτικών ουσιών ως συμπεριφοράς ενέχουσας αποκλειστικά και μόνο αυτοπροσβολή του ίδιου του χρήστη.
Διατηρείται πάντως, αν και μειωμένο σε βαθμό πταίσματος, το αξιόποινο της προμήθειας και της κατοχής ναρκωτικών, ως και της καλλιέργειας φυτών κάνναβης, σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται για την αποκλειστική χρήση του δράστη, λόγω της έστω και μικρής επικινδυνότητας που ενέχουν για τρίτους, αλλά και προκειμένου να διευκολυνθεί η ελεγκτική δραστηριότητα των Αρχών για τη διερεύνηση σοβαρότερων εγκλημάτων.
Εξορθολογίζονται οι προβλέψεις και οι ποινές για διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.
Τυποποιείται ως βασικό έγκλημα η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, τιμωρούμενο σε βαθμό κακουργήματος. Καθορίζονται ακόμα αντικειμενικά κριτήρια για την διάκριση ελαφρύτερων (άρθρο 21), βαρύτερων (άρθρο 22) και ιδιαίτερα σοβαρών (άρθρο 24) περιπτώσεων διακίνησης, με αντίστοιχη κλιμάκωση των ποινών, ούτως ώστε:
(α) Να επιτυγχάνεται δικαιότερη μεταχείριση των μικροδιακινητών, ιδιαίτερα των εξαρτημένων, ανάλογη με το μέτρο της απαξίας της πράξης τους, τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε και της ιδιότητάς τους ως εξαρτημένων από τις ναρκωτικές ουσίες ή μη.
(β) Να μην εμφανίζονται φαινόμενα επιβολής δυσανάλογα μεγάλων ή δυσανάλογα μικρών ποινών για τις ίδιες πράξεις.
(γ) Να μη διαφεύγουν πλέον της απειλής επιβολής της σοβαρότερης κύρωσης (ισόβιας κάθειρξης) διακινητές που τελούν ιδιαίτερα βαριές πράξεις διακίνησης. Το τελευταίο επιτυγχάνεται με την απαγόρευση ηπιότερης αντιμετώπισης των πραγματικών μεγαλεμπόρων, οι οποίοι προσδιορίζονται με αντικειμενικά κριτήρια και δεν θα τυγχάνουν πλέον ευνοϊκότερης μεταχείρισης ακόμα και αν επικαλεστούν εξάρτηση από ναρκωτικά.
Η κατοχύρωση του δικαιώματος στη θεραπεία. Όσον αφορά τη διάγνωση της εξάρτησης, στοιχείο που παραμένει κρίσιμο για την ποινική μεταχείριση των αδικημάτων με επιεικέστερο τρόπο, καθιερώνεται πληρέστερο σύστημα απόδειξης, με την ρητή πρόβλεψη ότι το δικαστήριο συνεκτιμά υποχρεωτικά, εκτός από την έκθεση πραγματογνωμοσύνης - που συχνά είναι ατελής, λόγω ελλείψεων δημόσιων υποδομών - και άλλα αποδεικτικά μέσα, όπως έγγραφα που αφορούν την παρακολούθηση συμβουλευτικών ή θεραπευτικών προγραμμάτων, ευρήματα εργαστηριακών εξετάσεων, κα.
Η αντιμετώπιση του εξαρτημένου δράστη έχει ως βασική αφετηρία τη θεραπευτική προσέγγιση, με τη συναίνεσή του. Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, με τη συστηματοποίηση και επέκταση διαφόρων ευεργετικών μέτρων που προβλέπονταν ήδη στη σχετική νομοθεσία, κατοχυρώνει το δικαίωμα στην πλήρη θεραπεία, δηλαδή στην απεξάρτηση, κάθε εξαρτημένου δράστη αξιόποινης πράξης, είτε πρόκειται για εγκλήματα του νόμου περί ναρκωτικών (πλην των ιδιαίτερα σοβαρών πράξεων διακίνησης), είτε για άλλα εγκλήματα που φέρονται ότι τελέστηκαν για να διευκολυνθεί η χρήση ναρκωτικών ουσιών (με την εξαίρεση ορισμένων ρητά αναφερόμενων ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων, όπως η ανθρωποκτονία,ο βιασμός, η ληστεία με ιδιαίτερη σκληρότητα κα). Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:
(α) την εισαγωγή σε εγκεκριμένο θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης ως περιοριστικό όρο,
(β) την υποβολή σε πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης και την παρακολούθηση συμβουλευτικού προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης εντός καταστημάτων κράτησης,
(γ) την χορήγηση υπό όρους απόλυσης για παρακολούθηση προγράμματος απεξάρτησης,
(δ) την αναβολή της άσκησης ποινικής δίωξης
(ε) την αναστολή ισχύος εντάλματος σύλληψης
(στ) την αναστολή εκτέλεσης ποινής,
(ζ) την υποχρεωτική αναβολή στράτευσης
(η) την υποχρεωτική αναβολή της δίκης.
Σε περίπτωση δε ολοκλήρωσης του θεραπευτικού προγράμματος, προβλέπονται α) η οριστική αποχή από την ποινική δίωξη, β) η υποχρεωτική αναστολή της ποινής που επιβάλλεται, γ) η υποχρεωτική αναγνώριση ελαφρυντικής περίστασης υπέρ του δράστη.
Η υποβολή σε πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης και απεξάρτησης επιφυλάσσεται υπέρ παντός κρατούμενου, είτε έχει αναγνωριστεί από το δικαστήριο ως εξαρτημένος είτε όχι - ρύθμιση που δίνει λύση στο υπαρκτό πρόβλημα που ανακύπτει όταν ο καταδικασθείς, πχ για κλοπή, δεν έχει επικαλεστεί, ούτε το δικαστήριο υποχρεώνεται να εξετάσει, τυχόν συνδρομή του στοιχείου της εξάρτησης.
Με την πληρέστερη κατοχύρωση του δικαιώματος στην θεραπεία εξυπηρετείται πολύ αποτελεσματικότερα η αντεγκληματική πολιτική, καθώς έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η απεξάρτηση συντελεί δραστικά στην αποχή των πρώην χρηστών από κάθε παράνομη δραστηριότητα, δηλαδή στην ειδική πρόληψη, ενώ, αντίθετα, ο εγκλεισμός στη φυλακή επιτείνει και την παραβατικότητα και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Όπως ανέφερε τέλος ο υπουργός ο αριθμός των θανάτων που επισήμως συνδέονται με την κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κυμαίνονται περί τους 300 ετησίως. Πρόσθεσε ότι περίπου το 40% των κρατούμενων στις φυλακές κρατείται για υποθέσεις που αφορούν άμεσα τα ναρκωτικά ενώ πολλοί άλλοι κρατούνται για εγκλήματα συνδεόμενα με τη διάδοση των ναρκωτικών ουσιών.
Newsroom ΔΟΛ
Διατηρείται πάντως, αν και μειωμένο σε βαθμό πταίσματος, το αξιόποινο της προμήθειας και της κατοχής ναρκωτικών, ως και της καλλιέργειας φυτών κάνναβης, σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται για την αποκλειστική χρήση του δράστη, λόγω της έστω και μικρής επικινδυνότητας που ενέχουν για τρίτους, αλλά και προκειμένου να διευκολυνθεί η ελεγκτική δραστηριότητα των Αρχών για τη διερεύνηση σοβαρότερων εγκλημάτων.
Εξορθολογίζονται οι προβλέψεις και οι ποινές για διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.
Τυποποιείται ως βασικό έγκλημα η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, τιμωρούμενο σε βαθμό κακουργήματος. Καθορίζονται ακόμα αντικειμενικά κριτήρια για την διάκριση ελαφρύτερων (άρθρο 21), βαρύτερων (άρθρο 22) και ιδιαίτερα σοβαρών (άρθρο 24) περιπτώσεων διακίνησης, με αντίστοιχη κλιμάκωση των ποινών, ούτως ώστε:
(α) Να επιτυγχάνεται δικαιότερη μεταχείριση των μικροδιακινητών, ιδιαίτερα των εξαρτημένων, ανάλογη με το μέτρο της απαξίας της πράξης τους, τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε και της ιδιότητάς τους ως εξαρτημένων από τις ναρκωτικές ουσίες ή μη.
(β) Να μην εμφανίζονται φαινόμενα επιβολής δυσανάλογα μεγάλων ή δυσανάλογα μικρών ποινών για τις ίδιες πράξεις.
(γ) Να μη διαφεύγουν πλέον της απειλής επιβολής της σοβαρότερης κύρωσης (ισόβιας κάθειρξης) διακινητές που τελούν ιδιαίτερα βαριές πράξεις διακίνησης. Το τελευταίο επιτυγχάνεται με την απαγόρευση ηπιότερης αντιμετώπισης των πραγματικών μεγαλεμπόρων, οι οποίοι προσδιορίζονται με αντικειμενικά κριτήρια και δεν θα τυγχάνουν πλέον ευνοϊκότερης μεταχείρισης ακόμα και αν επικαλεστούν εξάρτηση από ναρκωτικά.
Η κατοχύρωση του δικαιώματος στη θεραπεία. Όσον αφορά τη διάγνωση της εξάρτησης, στοιχείο που παραμένει κρίσιμο για την ποινική μεταχείριση των αδικημάτων με επιεικέστερο τρόπο, καθιερώνεται πληρέστερο σύστημα απόδειξης, με την ρητή πρόβλεψη ότι το δικαστήριο συνεκτιμά υποχρεωτικά, εκτός από την έκθεση πραγματογνωμοσύνης - που συχνά είναι ατελής, λόγω ελλείψεων δημόσιων υποδομών - και άλλα αποδεικτικά μέσα, όπως έγγραφα που αφορούν την παρακολούθηση συμβουλευτικών ή θεραπευτικών προγραμμάτων, ευρήματα εργαστηριακών εξετάσεων, κα.
Η αντιμετώπιση του εξαρτημένου δράστη έχει ως βασική αφετηρία τη θεραπευτική προσέγγιση, με τη συναίνεσή του. Το προτεινόμενο νομοσχέδιο, με τη συστηματοποίηση και επέκταση διαφόρων ευεργετικών μέτρων που προβλέπονταν ήδη στη σχετική νομοθεσία, κατοχυρώνει το δικαίωμα στην πλήρη θεραπεία, δηλαδή στην απεξάρτηση, κάθε εξαρτημένου δράστη αξιόποινης πράξης, είτε πρόκειται για εγκλήματα του νόμου περί ναρκωτικών (πλην των ιδιαίτερα σοβαρών πράξεων διακίνησης), είτε για άλλα εγκλήματα που φέρονται ότι τελέστηκαν για να διευκολυνθεί η χρήση ναρκωτικών ουσιών (με την εξαίρεση ορισμένων ρητά αναφερόμενων ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων, όπως η ανθρωποκτονία,ο βιασμός, η ληστεία με ιδιαίτερη σκληρότητα κα). Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν:
(α) την εισαγωγή σε εγκεκριμένο θεραπευτικό πρόγραμμα απεξάρτησης ως περιοριστικό όρο,
(β) την υποβολή σε πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης και την παρακολούθηση συμβουλευτικού προγράμματος ψυχολογικής απεξάρτησης εντός καταστημάτων κράτησης,
(γ) την χορήγηση υπό όρους απόλυσης για παρακολούθηση προγράμματος απεξάρτησης,
(δ) την αναβολή της άσκησης ποινικής δίωξης
(ε) την αναστολή ισχύος εντάλματος σύλληψης
(στ) την αναστολή εκτέλεσης ποινής,
(ζ) την υποχρεωτική αναβολή στράτευσης
(η) την υποχρεωτική αναβολή της δίκης.
Σε περίπτωση δε ολοκλήρωσης του θεραπευτικού προγράμματος, προβλέπονται α) η οριστική αποχή από την ποινική δίωξη, β) η υποχρεωτική αναστολή της ποινής που επιβάλλεται, γ) η υποχρεωτική αναγνώριση ελαφρυντικής περίστασης υπέρ του δράστη.
Η υποβολή σε πρόγραμμα σωματικής αποτοξίνωσης και απεξάρτησης επιφυλάσσεται υπέρ παντός κρατούμενου, είτε έχει αναγνωριστεί από το δικαστήριο ως εξαρτημένος είτε όχι - ρύθμιση που δίνει λύση στο υπαρκτό πρόβλημα που ανακύπτει όταν ο καταδικασθείς, πχ για κλοπή, δεν έχει επικαλεστεί, ούτε το δικαστήριο υποχρεώνεται να εξετάσει, τυχόν συνδρομή του στοιχείου της εξάρτησης.
Με την πληρέστερη κατοχύρωση του δικαιώματος στην θεραπεία εξυπηρετείται πολύ αποτελεσματικότερα η αντεγκληματική πολιτική, καθώς έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η απεξάρτηση συντελεί δραστικά στην αποχή των πρώην χρηστών από κάθε παράνομη δραστηριότητα, δηλαδή στην ειδική πρόληψη, ενώ, αντίθετα, ο εγκλεισμός στη φυλακή επιτείνει και την παραβατικότητα και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Όπως ανέφερε τέλος ο υπουργός ο αριθμός των θανάτων που επισήμως συνδέονται με την κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κυμαίνονται περί τους 300 ετησίως. Πρόσθεσε ότι περίπου το 40% των κρατούμενων στις φυλακές κρατείται για υποθέσεις που αφορούν άμεσα τα ναρκωτικά ενώ πολλοί άλλοι κρατούνται για εγκλήματα συνδεόμενα με τη διάδοση των ναρκωτικών ουσιών.
Newsroom ΔΟΛ
Σημ.axinosp:Κλάμα οι δικηγόροι που χάνουν το 40-50% των πελατών τους!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου